ویزای C11 کانادا (ویزای کارآفرینی)

این برنامه به کارآفرینان خارجی اجازه می دهد تا به طور موقت در کانادا کسب و کار خود را اجرا کنند. این برنامه همچنین به کارآفرینان خارجی که قصد اقامت دائم در کانادا را دارند این امکان را می دهد که زودتر به کانادا آمده و کسب و کار خود را شروع کنند.

آنچه در این مقاله خواهید خواند:

• کارآفرین کیست؟
• ویزای کار کارآفرینی چیست؟ (Entrepreneur Work Permit)
• سند تاثیر بر بازار کار و برنامۀ بسیج جهانی چیست؟
• LMIA & International Mobility Program
• شرایط استفاده از ویزای کار کارآفرینی (Entrepreneur Work Permit)
• رسیدن به اقامت دائم از طریق برنامۀ کارآفرینی (C11)
• معایب ویزای کار کارآفرینی
• تفاوت ویزای کارآفرینی و انتقال درون شرکتی (ICT & Entrepreneur Work Permit)

در حالت کلی صاحبان مشاغل دو راه برای مهاجرت به کانادا دارند؛

راه اول درخواست اجازه کار موقت برای ادامۀ فعالیت تجاری است؛ که این راه معمولا برای افرادی است که خود اشتغال هستند و برای گسترش فعالیت تجاری خود به کانادا می‌آیند؛ و راه دوم ایجاد کسب و کار در کانادا به منظور احراز شرایط برای اقامت دائم از طریق یکی از برنامه‌های استانی است. 

متقاضیانی که از طریق برنامۀ استارت‌آپ در زیرشاخۀ تجاری (Business Class) اقدام می‌کنند نیز باید از این راه برای ورود به کانادا استفاده کنند.

این مقاله به جزئیات راه دوم و ورود به کانادا از طریق کارآفرینی خواهد پرداخت.

کارآفرین کیست؟

طبق تعریف ادارۀ مهاجرت، کارآفرین کسی است که تجارتی را ایجاد کرده و مدیریت می‌کند و بدین منظور ریسک‌های بالاتری از حد نرمال را پذیرا می‌شود.

نکته مهم: تجربه‌ای که از طریق خوداشتغالی و یا کارآفرینی کسب می‌شود مورد پذیرش برنامۀ تجربۀ کانادایی (Canadian Experience Class) نخواهد بود. یعنی اگر متقاضی از یکی از برنامه‌های خوداشتغالی و یا کارآفرینی استفاده کند، دیگر نمی‌تواند از CEC که زیرشاخه‌ای از برنامۀ ورود سریع (Express Entry) است استفاده کند.

شاید بتوان از این شرط به عنوان یکی از نقاط ضعف برنامه‌های مهاجرتی ادارۀ مهاجرت یاد کرد چرا که برنامۀ CEC یکی از محبوب‌ترین برنامه‌های مهاجرتی است و در دوران همه‌گیری کورونا تمامی قرعه‌کشی‌های انجام شده متقاضیان را منحصرا از این برنامه انتخاب کردند، و قابل قبول نبودن تجربۀ کارآفرینان در این برنامه می‌تواند کارآفرینان را ناامید کند.

ویزای کار کارآفرینی چیست؟  (Entrepreneur Work Permit)

ویزای C11 کانادا یک ویزای کارآفرینی در کانادا است و برای افرادی است که قصد ایجاد کسب و کار در کانادا را دارند و بدین منظور درخواست ویزای کار موقت می‌دهند. 

مزیت این برنامه این است که این افراد نیازی به دریافت «سند تاثیر بر بازار کار» یا LMIA ندارند و می‌توانند بدون دریافت این مجوز در کانادا فعالیت خود را آغاز کنند. این برنامه در حقیقت یکی از استثنائاتی است که در ذیل برنامۀ  International Mobility Program قرار گرفته است که تمامی زیرشاخه‌های آن از گرفتن سند LMIA معاف هستند.

LMIA & International Mobility Program

 به طور معمول اگر تجارتی در کانادا بخواهد نیروی کاری از خارج از کانادا استخدام کند باید درخواست مجوز «سند تاثیر بر بازار کار» بدهد. این سند LMIA (Labor Market Impact Assessment) نام دارد و سندی است که نشان می‌دهد بازار کار کانادا به چنین نیروی کاری نیاز دارد و در عین حال نیروی کاری که بتواند این کار را انجام دهد در کانادا موجود نیست.

این سند همچنین نشان می‌دهد که این استخدام بر روی بازار کار کانادا تاثیر منفی نخواهد گذاشت چرا که طبق قانون اولویت در استخدام افراد مقیم و کانادایی‌ها هستند. در صورت احراز شرایط ذکر شده ارزش این سند مثبت خواهد بود و کارفرما اجازۀ استخدام نیروی کار خارجی را خواهد داشت. به عنوان مثال، این سند برای افرادی که از طریق TFWP برای مهاجرت به کانادا اقدام می‌کنند ضروری است. اما طبق بند 205(a) قانون مهاجرت کانادا، مشاغلی که فواید قابل توجه فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی برای جامعۀ کانادا داشته باشند ازگرفتن این سند معاف هستند. این نوع مشاغل در ذیل برنامۀ IMP فهرست شده‌اند که یکی از آنها زیرشاخۀ کارآفرینی است.

همانطور که در ابتدای مقاله نیز عنوان شد، ویزای c11 کانادا برای دو دسته از افراد است:

دستۀ اول کسانی هستند که برای ایجاد کسب و کار و کارآفرینی وارد کانادا می‌شوند و قصد دارند در آینده از طریق یکی از برنامه‌های استانی به اقامت دائم برسند؛

و دستۀ دوم کسانی که از طریق خوداشتغالی و برنامۀ Federal Self-Employed برای اقامت دائم اقدام کرده یا خواهند کرد و قصد ورود زودهنگام به کانادا برای راه‌اندازی کسب و کار خود را دارند.

شرایط استفاده از ویزای کار کارآفرینی  (Entrepreneur Work Permit)

1.     داشتن قصد اقامت موقت

پیش از هر چیز باید گفت که متقاضیان ویزای c11 کانادا می‌توانند برای مهاجرت «نیت دوگانه(Dual Intent) » داشته باشند. نیت دوگانه ذیل قوانین مهاجرت کانادا به این معنی است که فرد متقاضی مهاجرت می‌تواند به منظور رسیدن به اقامت دائم ابتدا از اقامت موقت استفاده کرده و سپس و پس از حضور در این کشور و در صورت احراز شرایط برای اقامت دائم اقدام کند. اما از طرف دیگر، طبق قانون، استفاده از اقامت موقت به قصد رسیدن به اقامت دائم در آینده متقاضی را از احراز شرایط برای اقامت موقت معاف نخواهد کرد و او باید تمامی شرایط از جمله تعهد به خروج از کانادا پس از منقضی شدن ویزا را برای اقامت موقت احراز کند.

بنابراین، اولین شرط برای گرفتن ویزای کارآفرینی کانادا قصد اقامت موقت است و اگر افسر پرونده نتواند از چنین قصدی مطمئن شود پروندۀ متقاضی را رد (Reject) خواهد کرد.

2.     داشتن کسب و کاری با اهداف توجیه‌پذیر

کسب و کاری که کارآفرین قصد ایجاد آن را در کانادا دارد باید دارای اهداف و ساز و کاری توجیه پذیر باشد. این به این معنی است که پروندۀ کارآفرین و طرح تجاری او باید نشان دهد که کسب و کار مورد نظر دارای اهداف مشخص و ساز و کاری واقعی  و قابل انجام است. به عبارت دیگر، پرونده‌ای که ادعاهای توخالی و غیر قابل دسترس که تنها بر روی کاغذ قابل انجام هستند را مطرح کند شرایط این ویزا را احراز نخواهد کرد.

3.     داشتن پیشینۀ حرفه‌ای و مهارتی خاص

ویژگی‌ای که افسر پرونده را در مورد توجیه‌پذیری کسب و کار قانع خواهد کرد پیشینه‌ای است که از متقاضی در پرونده منعکس شده است. متقاضی باید دارای پیشینۀ حرفه‌ای خاصی باشد که نشان دهد او می‌تواند کسب و کار خود را در کانادا ایجاد کرده و با موفقیت مدیریت کند.

مثلا اگر کسی سال‌ها در ایران در حرفۀ جوش‌کاری فعال بوده و حالا می‌خواهد در کانادا تجارت الماس راه‌اندازی کند، شانس بسیار پایینی برای مهاجرت خواهد داشت! و در عین حال اگر کسی سال‌ها تجربه در حرفۀ مشخصی داشته است و قصد ایجاد همان کسب و کار را در کانادا دارد، شانس بسیار بالاتری دارد.

4.     داشتن طرح تجاری  (Business Plan)

طرح تجاری یکی از مهم‌ترین شروط بسیاری از برنامه‌های مهاجرتی است و در پذیرش پروندۀ متقاضی نقش حیاتی ایفا می‌کند. برای گرفتن ویزای کارآفرینی کانادا نیز متقاضی باید طرح تجاری قابل قبولی را ساخته و پرداخته کرده و در آن ساز و کار و اهداف تجاری خود را به طور شفاف مطرح کند.

5.     برداشتن قدم‌های جدی برای اجرایی کردن طرح تجاری

این شرط شاید مهم‌ترین شرط گرفتن ویزای کار کارآفرینی باشد. برای احراز این شرط متقاضی باید نشان دهد چه قدم‌های جدی‌ای در راه اجرایی کردن طرح تجاری خود برداشته است. در واقع متقاضی باید اثبات کند که در قصد خود جدی است و ادعاهای او بر اساس واقعیت مطرح شده‌اند. ادعاهای واهی و شاید بلندپروازانه شانس متقاضی را در پذیرفته شدن بسیار پایین خواهند آورد.

6.     درصد مالکیت کسب و کار

برای استفاده از ویزای c11 کانادا متقاضی باید مالک حداقل 50% از کسب و کار خود در کانادا باشد.

رسیدن به اقامت دائم از طریق ویزای c11 کانادا

رسیدن به اقامت دائم در کانادا به طور کلی از دو راه انجام می‌شود:

1.     برنامه‌های استانی

2.     برنامه‌های فدرال

1.     اقامت دائم از طریق برنامه‌های استانی

لازمۀ گرفتن اقامت دائم از طریق برنامه‌های استانی داشتن پیشنهاد از یکی از استان‌هاست. هر یک از استان‌های کانادا می‌توانند به صلاحدید خود کسی را برای اقامت دائم پیشنهاد دهند. 

دولت استانی پس از بررسی کسب و کار ایجاد شده در انتهای مدت اجازۀ کار و با بررسی گزارش کار کسب و کار اگر آن را دارای فواید مشخص شده برای جامعۀ کانادا بداند، متقاضی را برای درخواست اقامت دائم پیشنهاد می‌دهد، که پس از آن پروندۀ درخواستی متقاضی وارد مراحل گرفتن اقامت دائم می‌شود. همچنین متقاضی می‌تواند پیش از درخواست اجازۀ کار کارآفرینی درخواست اقامت دائم خود را نیز از طریق یکی از استان‌ها وارد مراحل اجرایی کرده باشد، که در این صورت او همزمان با گرفتن ویزای کار مراحل اقامت دائم خود را نیز طی خواهد کرد.

2.     اقامت دائم از طریق برنامه‌های فدرال

یکی از معمول‌ترین راه‌ها برای رسیدن به اقامت دائم از طریق ویزای کارآفرینی کانادا استفاده از برنامۀ ورود سریع یا Express Entry است. همانطور که می‌دانید، برنامه اکسپرس انتری از سامانۀ امتیازدهی جامع (CRS) استفاده می‌کند و در این سامانه اگر متقاضی دارای پیشنهاد شغلی باشد از 50 تا 200 امتیاز اضافه بهره‌مند خواهد شد.

در برنامۀ Express Entry اگر متقاضی از یکی از شغل‌های عنوان شده در دستۀ NOC-00 پیشنهاد شغلی داشته باشد، 200 امتیاز اضافه برای او در نظر گرفته خواهد شد. به همین منوال، اگر پیشنهاد شغلی در هر یک از دسته‌های دیگر قرار بگیرد، 50 امتیاز اضافه به او تعلق خواهد گرفت.

مشاغلی که در NOC-00 قرار می‌گیرند زیر 6 عنوان قرار می‌گیرند که به جز 2 تای آنها مشاغل دیگر مورد قبول این برنامه هستند. این 4 شغل نیز همگی ذیل عناوین مدیران ارشد قرار می‌گیرند.

معایب ویزای c11 کانادا

همانطور که پیشتر نیز گفته شد، کارآفرینانی که از ویزای کار کارآفرینی استفاده می‌کنند نمی‌توانند از زیرشاخۀ «تجربۀ کانادایی» یا CECاستفاده کنند، که این می‌تواند تنها عیب این برنامه باشد. دلیل این عدم پذیرش شرط مالکیتی ویزای کار کارآفرینی است. طبق قوانین این ویزا افراد باید حداقل 50% از کسب و کار خود در کانادا را در اختیار داشته باشند که همین شرط متقاضیان را برای اقدام از طریق CEC فاقد صلاحیت می‌کند؛ چرا که در اختیار داشتن این مقدار سهم از مالکیت کسب و کار متقاضی را در رستۀ خوداشتغالی قرار داده و خود به خود او را از استفاده از CEC محروم می‌کند.

تفاوت ویزای c11 کانادا و انتقال درون شرکتی  (ICT & Entrepreneur Work Permit)

این دو برنامه که با کدهای C11 (کارآفرینی) و C12 (انتقال درون شرکتی) شناخته می‌شوند هر دو از زیرمجموعه‌های برنامۀ IMP و معاف از دریافت LMIA هستند. تنها تفاوت آنها نیز در این است که در ICT کسب و کار باید یک شرکت همکار غیر کانادایی نیز داشته باشد، اما این شرط برای ویزای کارآفرینی وجود ندارد.

مهمترین شرط در برنامه ویزای c11 کانادا یا ویزای کارآفرینی کانادا این است که کسب و کار یا تجارت مورد نظر در کانادا باعث ایجاد مزایا یا فرصتهای چشمگیر اقتصادی ، اجتماعی یا فرهنگی برای شهروندان کانادایی یا مقیمان دائم در این کشور شود. این شرط اغلب در شرایطی تأمین می شود که کارآفرین خدمات منحصر به فردی را ارائه دهد که توانایی ایجاد محرک های اقتصادی در کانادا را داشته باشد (یعنی ایجاد اشتغال، پیشرفت صنایع و غیره).
مجوز کار صادر شده در این برنامه از LMIA معاف بوده و دارای مدت اولیه حداکثر دو سال است. در صورت تحقق شرایط خاص ، این نوع مجوز کار می تواند چندین بار تمدید شود. چشم انداز اخذ اقامت دائم با این مجوز کار از طریق برنامه های Express Entry و PNP وجود دارد.c